NEWTIMES

Yaxın Şərqdə silahlar susmur. Hərbi toqquşmaların xəritəsi regionun bir neçə ölkəsinin ərazisini əhatə edir. Türkiyə, İraq, Suriya, Livan, Misir, Fələstin, Liviya, İsrail... Ancaq bölgənin ən “qaynar nöqtəsi” hələ də Suriyadır. Son günlər bu ölkədə baş verənlər və onlara böyük dövlətlərin münasibəti, vəziyyətin daha da dramatikləşdiyini...

İran regional və qlobal arenada radikal etirazları və siyasi tərzi ilə fərqli ölkələr statusunda yer alır. Bu, onun həm daxildəki İslami ideologiyaya istinad edərək hakimiyyəti saxlaması, həm də xarici siyasətdə ABŞ və İsrailə qarşı ciddi siyasi etirazlar səsləndirməsi ilə səciyyələnir. İranın tarixinə nəzər salsaq qədim dövrdən etibarən bu ölkə...

Böyük dövlətlər tarixən enerji mənbələri uğrunda kəskin mübarizə aparıblar. XX əsrdən başlayaraq rəqabətin forması və miqyası dəyişib. Bu prosesdə müxtəlif şirkətlər aktiv iştirak etməyə başlayıb. Onların sırasında BP-nin öz yeri var. Onun 100 ildən çox müddətdəki fəaliyyətinin düşündürücü məqamları mövcuddur. Əslində, hər şey gizli olaraq XX əsrin əvvəllərində başlamışdı...

Azərbaycan və Gürcüstanı bir-biri ilə bağlayan təkcə qarşılıqlı geoiqtisadi maraqlar deyil, həmçinin hansısa bir xüsusi münasibətlərdir ki, bu ölkələrin keçmişinə, indisinə və gələcəyinə də məhz bu münasibətlər prizmasından yanaşmaq lazımdır. Dil və dindəki fərqlərə baxmayaraq, bu dövlətlər öz tarixləri boyunca...

2010-cu ilin sonunda Tunisdə kütləvi ixtişaşlarla başlanan və sürətlə digər ərəb ölkələrinə yayılaraq hakimiyyət və rejim dəyişiliyinə səbəb olan "ərəb baharı" həmin dövrdə bir çox tədqiqatçılar tərəfindən demokratiyanın yeni dalğası kimi səciyyələndirildi. Burada əsas fikir ayrılığı "ərəb baharı"nın demokratiyanın neçənci dalğası olması ilə bağlıdır...

Hazırkı dövrdə beynəlxalq hüquq sisteminin böhran keçirdiyi müşahidə edilir. Bu, qlobal miqyasda geosiyasi mühitdə baş verən köklü dəyişikliklər fonunda baş verir. Dünyanı narahat edən beynəlxalq hüquq pozuntularının sayı artır. O cümlədən, dövlətlərarası münasibətləri tənzimləməli olan mexanizmlərin böhranından danışmaq lazım gəlir.

Avropa sivilizasiyası tənəzzül dövrünü yaşayır. O, inkişaf zirvəsini artıq keçib. Zahirən cəlbedici görünsə də, Qərb mədəniyyətinin böhranı dərinləşir. Bunu iki tarixi prosesin başa çatması ilə əlaqələndirirlər. Birincisi, 500 ildir ki, mövcud olan avropamərkəzli dünya mənzərəsi dağılır. İkincisi, 200 illik sənaye sivilizasiyasının tarixi...

Yaxın Şərqin ən qaynar nöqtəsi olan Suriyada gərginlik davam etməkdədir. İrimiqyaslı vətəndaş müharibəsi nəticəsində yaranmış xaosun nə qədər davam edəcəyini ehtimal etmək çətindir, bunu müəyyən edə biləcək şərtlər hələ ki mövcud deyil. Bəşər Əsədin hakimiyyətdən getməsinin isə nəyisə dəyişəcəyi şübhəli görünür.

Tsarukyan Ermənistanın oliqarx siyasətçilərindəndir. Böyük maliyyə mənbəyinə sahibdir və xeyriyyə işləri ilə ictimai-siyasi həyatda müsbət imic formalaşdıra bilib. Əvvəlki hökumətdə koalisiya ortağı olduğu üçün iqtidar təcrübəsi vardır, Ermənistanın problemlərinə bələddir...

Yaxın və Orta Şərqdə 50 ildən çoxdur ki, ciddi siyasi və hərbi təlatümlər baş verməkdədir. Məhz son bir neçə ildə "Ərəb baharı" adlanan prosesin başlaması da regionun özünəməxsusluğunu göstərir. Əlbəttə ki, buraya tarixi İsrail-Fələstin problemini, ...