NEWTIMES

Ermənistanın XİN rəhbərinin soyadı türkcədir – Nalbandyan, yəni nalbənd. Burada, əlbəttə, təəcüblü heç nə yoxdur. Ermənistanın ikinci prezidenti Robertin də soyadı türkcədir – Köçəryan. Ümumiyyətlə, ermənilərin bir çoxunun adı və ya əsasən soyadı türkcədir. Məsələn, Allahverdiyan, Pambıqçıyan, Emekçiyan (Çörəkçiyan) və s. Məsələ budur ki, Edvard Nalbandyan noyabr ayının ilk həftəsində İsrailə rəsmi səfərə gedib. Səfər zamanı iki ölkə arasında müxtəlif məsələlər müzakirə olunub. İki ölkə arasında əməkdaşlıq imkanlarının genişləndirilməsi məsələsi gündəmə gəlib. Ümumiyyətlə, Ermənistan və İsrail arasındakı münasibətlər bəzi erməni analitiklərin iddia etdikləri kimi heç bir zaman yüksək səviyyədə olmayıb. İsrail Ermənistan ilə münasibətlərdə daha təmkinlidir.

Bu gün regionda mədəniyyət abidələrinin kimə məxsus olması məzmununda erməni və gürcülər arasında anlaşılmazlıq mövcuddur. Belə ki, Gürcüstanda fəaliyyət göstərən ermənilər gürcülərin kilsə və monastrlarını heç bir əsas olmadan özününküləşdirməyə çalışırlar. Erməni lobbisinin burada əsas məqsədi bütün vasitələrdən istifadə etməklə gürcü kilsələrini erməni kilsələrinə çevirməkdir. Buna bariz nümunə kimi dini fəaliyyətdən daha çox siyasi istiqamətdə fəaliyyət göstərən Erməni Apostol Kilsəsinin rəhbəri yepiskop Vazgen Mirzəxanyanın Gürcüstanın baş naziri İrakli Qaribaşviliyə 10 dekabr 2014-cü il tarixli məktubunda Gürcüstanın 442 kilsəsinin erməni kilsəsi olduğu haqqında iddiasıdır. Eçmiədzin kilsəsi bu vaxta qədər Gürcüstanın 5 kilsəsinə iddia edirdisə, indi bu rəqəm dəfələrlə artıb. Üstəlik əsassız iddialar sırasında vaxtilə ermənilər tərəfindən ələ keçirilib adları dəyişdirilmiş, Tbilisidə yerləşən Noraşen və Surb Nşan kilsələri də var.

Hazırkı şəraitdə Almaniyada hökumət qurulması prosesinin uzanması bir çox strateji əhəmiyyətli xarici siyasət məsələləri ilə bağlı qərar qəbul edilməsinin də uzanması mənasına gəlir. Bu, həm Bundesverin beynəlxalq sülhməramlı əməliyyatlarda iştirakı üçün mandatın uzadılmasında, həm də Almaniyanın digər dövlətlərlə ikitərəfli münasibətlərində qeyri-müəyyənliklərə gətirib çıxara bilər.

Noyabrın 24-də Avropa İttifaqının Brüsseldə keçirilən Şərq Tərəfdaşlığı Sammitində qəbul edilən Birgə Bəyannamə işğalçı Ermənistana beynəlxalq birlik tərəfindən vurulan növbəti ağır zərbə oldu. Çünki sammitin Birgə Bəyannaməsində Şərq Tərəfdaşlığı dövlətlərinin ərazi bütövlüyü və suverenliyi bir daha dəstəklənib. Ermənistan nümayəndə heyətinin çoxsaylı cəhdlərinə baxmayaraq, Birgə Bəyannamədə Şərq Tərəfdaşlığının bütün dövlətlərinin ərazi bütövlüyü, müstəqilliyi və suverenliyi birmənalı olaraq dəstəklənib. Xüsusi vurğulanmalıdır ki, Birgə Bəyannamədə Avropa İttifaqının Xarici Siyasət və Təhlükəsizlik Qlobal Strategiyasına istinad edilib. Xatırladaq ki, Qlobal Strategiyada Avropa İttifaqının üzv və qonşu dövlətlərinin ərazi bütövlüyü beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər çərçivəsində qeyd edilib.

Şərqlə Qərb arasında "soyuq müharibə"nin davam etməsinə baxmayaraq, 1957-ci ildə qurucu ölkələr arasında Roma Müqaviləsi imzalanmışdı. Bu müqaviləyə əsasən, Avropa İqtisadi Birliyinin yaradılması, üzv dövlətlər arasında gömrük rüsumlarının ləğv edilməsi, xidmətlərin, məhsulların və insanların azad hərəkətinin təmin edilməsi, və digər vahid iqtisadi və siyasi qurumların yaradılması qərara alınmışdı. Bunun bir nəticəsi kimi, 1958-ci il yanvarın 1-dən etibarən Avropa İqtisadi Birliyi (AİB) yaradıldı. Baxmayaraq ki, vahid Avropa ideyasını Britaniyanın baş naziri Uinston Çörçill də dəstəkləmişdi və bu strukturun bir növ Birləşmiş Avropa Dövləti olaraq sülhü, təhlükəsizliyi və azadlığı qoruyacağına inanırdı, ancaq İttifaq yaradılarkən Britaniya burada qurucu üzv kimi iştirakdan imtina etmişdi.

Ağır sosial-iqtisadi vəziyyət fonunda işğalçı Ermənistanda miqrasiya probleminin daha da dərinləşməsi müşahidə olunur. Hadisələrin real inkişaf axarı göstərir ki, bu gedişlə miqrasiya Ermənistanda əsl demoqrafik fəlakət yaradacaq. Hakimiyyətin bu məsələnin həlli istiqamətində atdığı addımlar isə faktiki olaraq iflasa uğrayıb. Məsələnin bu tərəfinə nəzər salan etnoqraf Granuş Xaratyan bildirir ki, ölkə rəhbərliyi indiyədək miqrasiya prosesini dayandıra, qarşısına ala bilməyib. Onun sözlərinə görə, bu gedişlə Ermənistanda əhalinin kütləvi şəkildə köç etməsinin, xarici ölkələrə axının qarşısını almaq qətiyyən mümkün olmayacaq.

Hələ Sovet dövründə – 1956-1986-cı illərdə Gürcüstan SSR-də ermənilər kütləvi şəkildə həm şəhərlərdə, həm də kənd-kənd gürcü soyadına keçib. Bəzi müşahidəçilərin fikrincə, bu, "Böyük Ermənistan" ideyasının tərkib hissəsidir. Müstəqil Gürcüstanda 2004-cü ildə qəbul olunmuş qanuna əsasən, hər bir vətəndaş öz soyadını dəyişdirə bilər. Soyadlarının dəyişilməsinə baxmayaraq, ermənilər Gürcüstan hakimiyyətinin strukturlarına məqsədyönlü şəkildə "daxil olaraq" öz ermənilik vəzifəsini – separatçılıq, ərazi iddialarını davam etdirirlər. Ermənilərin "Böyük Ermənistan" ideyasına bütün Qafqazın erməniləşdirilməsi planı da daxildir. Onların planında Azərbaycanın Naxçıvan, Dağlıq Qarabağ bölgəsi ilə yanaşı, Gürcüstanın Abxaziya, Acarıstan və Cavaxetiya ərazilərinin zəbt edilməsi də əsas yer tutur. Abxaziyaya "Ermənistanın Qara dəniz sahili" kimi baxan ermənilər abxaz separatçılarına kömək edərək, "Baqramyan batalyonu" yaradaraq gürcüləri kütləvi şəkildə məhv ediblər.

Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı aparılan danışıqlara maraq çoxdur. Azərbaycan tərəfi daim ədalətli mövqe tutub və ərazi bütövlüyünü təmin etmək şərti ilə problemin həll edilməsinə razıdır. Rəsmi Bakı ermənilərin Azərbaycan vətəndaşı kimi bütün hüquqlarının qorunacağını ifadə edib və Ermənistanla, işğalçı ordu ərazilərimizi tərk edəndən sonra, əməkdaşlığın mümkünlüyünü istisna etməyib. Bütün bunlara rəğmən, İrəvan danışıqlara müxtəlif maneələr yaradıb və Azərbaycan qarşı düşünülmüş, məqsədyönlü təşkil edilmiş qarayaxma, şər-böhtan kampaniyaları həyata keçirməklə məşğul olub. Son olaraq Cenevrə görüşündən sonra Serj Sarkisyan həqiqətə uyğun olmayan bir fikir bildirib. Bununla Cenevrə görüşündə əldə edilən razılıqlara kölgə salıb. Üstəlik, ermənipərəst ekspertlər Azərbaycan rəhbərliyi haqqında doğru olmayan cümlələr yazıblar.

Azərbaycan müstəqilliyini elan etdikdən sonra bir çox beynəlxalq əhəmiyyətli layihələrin – Bakı-Tblisi-Ceyhan, Bakı-Supsa neft boru, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz boru xəttinin həyata keçirilməsində iştirak etmişdir. BTQ də bu kimi strateji layihələrdən biridir və nəqliyyat sahəsində bölgədə bu günə qədər həyata keçirilən ən böyük və uğurlu layihədir. BTQ sadəcə bölgə üçün deyil, eyni zamanda beynəlxalq nəqliyyat üçün yeni, əlverişli imkanlara sahibdir. Əlbəttə, belə bir möhtəşəm nəqliyyat layihəsinin həyata keçirlməsi qarşısında bəzi siyasi maneələrin olmasına baxmayaraq, Azərbaycan bu layihəni tamamladı və özünün milli maraqlarına xidmət edən müstəqil bir dövlət olduğunu bir daha təsdiqlədi. Bu layihəyə qarşı çıxan, onun rentabelli olmadığını iddia edən dövlətlərdən biri də Ermənistan idi.

İslamın şeytanlar ilə mübarizə apardığı və bir çoxunun islamı dərhal islamizmlə əlqələndirməyə meyl etdiyi geosiyasi cəhətdən həssas olan bir dövrdə Respublikanın keçmiş deputatlarının müsəlman, lakin dünyəvi ölkə olan Azərbaycan kimi ölkəni öz maraqları və lobbiçiliyi naminə islamist ölkə adı altında qələmə verərək onun sabitliyini cəhdləri həqiqi mənada rəzalətdir. Çünki Bakı əsla və əsla heç də bu deyil. Hakimiyyətlə dinin tamamən ayrı olduğu dünyəvi və eyni zamanda bütün dini azlıqlaırın nümayəndələrinin nəinki qəbul edildiyi, hətta müdafiə edildiyi yeganə Şərq ölkəsini ləkələmək demək ki asandır.